Czy zachowek może się przedawnić?
Zachowek to instytucja prawna, która zabezpiecza interesy najbliższych członków rodziny spadkodawcy, zapewniając im udział w majątku, nawet jeśli zostali pominięci w testamencie. Prawo do zachowku jest jednak ograniczone czasowo i może ulec przedawnieniu. Dla osób, które chcą dochodzić swoich praw do zachowku, kluczowe jest zrozumienie, jak działa przedawnienie w praktyce.
Czym jest zachowek?
Zachowek to forma rekompensaty dla bliskich członków rodziny spadkodawcy, takich jak dzieci, wnuki, małżonek czy rodzice, którzy zostali pominięci lub niedostatecznie uwzględnieni w testamencie. Celem zachowku jest zapewnienie im określonej części majątku, bez względu na treść testamentu. Osoby uprawnione do zachowku mogą ubiegać się o jego wypłatę w postaci pieniężnej, a jego wysokość jest ustalana w oparciu o wartość udziału spadkowego, który przypadłby danej osobie, gdyby dziedziczyła ustawowo.
Przedawnienie roszczenia o zachowek
Roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu, co oznacza, że po upływie określonego czasu prawo do jego dochodzenia wygasa. W polskim prawie cywilnym termin przedawnienia roszczenia o zachowek wynosi:
- 5 lat od ogłoszenia testamentu, jeżeli spadkodawca pozostawił testament,
- 5 lat od otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy, jeśli nie sporządzono testamentu.
Przykładowo, jeśli spadkodawca zmarł 1 stycznia 2020 roku, a pozostawił testament, termin przedawnienia zachowku zaczyna biec od dnia ogłoszenia testamentu, np. w maju 2020 roku. Oznacza to, że uprawniony ma czas do maja 2025 roku na zgłoszenie swojego roszczenia.
Co dzieje się po upływie terminu przedawnienia?
Po upływie terminu przedawnienia roszczenie o zachowek wygasa, co oznacza, że osoba uprawniona traci prawo do jego dochodzenia. Istnieje jednak możliwość, że dłużnik (np. osoba dziedzicząca z testamentu) zgodzi się dobrowolnie wypłacić zachowek, nawet mimo przedawnienia. Warto jednak pamiętać, że nie jest to obowiązek, lecz wyłącznie gest dobrej woli. Z tego względu osoby uprawnione do zachowku powinny dochodzić swoich roszczeń w odpowiednim czasie.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy prawnika?
Proces dochodzenia zachowku może być skomplikowany, zwłaszcza gdy w grę wchodzą skomplikowane sytuacje rodzinne lub złożone majątki. Skorzystanie z pomocy prawnika może znacznie ułatwić cały proces i zapewnić, że roszczenie zostanie dochodzone prawidłowo i na czas. Kancelaria Adwokacka Marcina Bluszcza w Płońsku oferuje kompleksowe wsparcie w zakresie prawa spadkowego, w tym pomoc w przygotowaniu dokumentów oraz reprezentację w postępowaniach dotyczących zachowku.
Podsumowując, zachowek to ważne prawo bliskich osób zmarłego, jednak jego dochodzenie jest ograniczone czasowo. Roszczenie o zachowek przedawnia się po 5 latach od ogłoszenia testamentu lub otwarcia spadku, dlatego uprawnieni powinni działać bez zwłoki. W przypadku pytań czy wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże przejść przez ten proces i zadba o to, aby wszystkie formalności były załatwione terminowo.